Autorem wpisu jest: Marek Wyciślok

Niele jest potraw, które w upalne dni nie dość, że wyśmienicie smakują i zaspakajają głód, ale jeszcze gaszą pragnienie. Chołodziec litewski, znany bardziej jako chłodnik litewski, to najbardziej znana zimna zupa w polskiej kuchni. Ale inne kraje nie gorsze są i swoje chłodniki również posiadają. W Bułgarii, Persji, Indiach czy na Zakaukaziu jest nią tarator, w którego skład wchodzą obrane i pokrojone w drobną kostkę ogórki wymieszane z mielonymi orzechami, czosnkiem i jogurtem. Z kolei Hiszpania, Portugalia i Ameryka Południowa mają dziesiątki odmian regionalnych gazapacho, przyrządzanych z przeróżnych warzyw, czosnku, octu, oliwy, papryki, pomidorów i ogórków.

Istnieją także dziesiątki zimnych zup owocowych słodkich lub wytrawnych, podawanych z ryżem, makaronem, śmietaną, grzankami, groszkiem ptysiowym lub bezami.

Chołodziec litewski – Chłodnik litewski
2 pęczki botwinki, pęczek koperku, pęczek rzodkiewki, pęczek szczypiorku, koncentrat barszczu, 1 litr maślanki.

Botwinkę opłukać i pokroić. Jeśli siły nam na to pozwolą, to możemy oskrobać i pokroić w talarki malutkie buraczki z końca botwinki. Jeśli nie mamy siły ani ochoty, to spokojnie możemy je zostawić w całości. Wrzucamy botwinkę do dużego garnka i zalewamy 2 szklankami wrzącej wody. Gotujemy pod przykryciem kilka minut. W tym czasie siekamy koperek, szczypiorek i rzodkiewkę. Gdy botwinka trochę ostygnie, dodajemy do garnka posiekaną zieleninę, rozgnieciony ząbek czosnku, sól i pieprz do smaku, butelkę koncentratu barszczu. Na koniec wszystko mieszamy z maślanką i wkładamy na dwie godziny do lodówki.

Jak podawać?
Po schłodzeniu podajemy na talerzu albo w miseczkach, najlepiej z gotowanym jajkiem.

Jedna porcja (250ml) to około 250 kcal (w kaloryczność wliczono już obecność średniej wielkości jajka)

Tarator
1 litr jogurtu, duży surowy ogórek, 2-3 ząbki czosnku, 4 łyżki posiekanych orzechów włoskich, 4 łyżki oleju, 4 łyżki koperku, sól, kilka drobno pokrojonych listków ogórecznika.

Jogurt należy wymieszać z olejem, czosnkiem roztartym z solą, połączyć z pokrojonym drobno ogórkiem i koperkiem. Mocno schłodzić. W oryginalnym przepisie należy przed podaniem tarator wymieszać z listkami ogórecznika. Wystarczy, jeżeli posypiemy tylko orzechami.

Gazapacho andaluzyjskie
60 dag pomidorów, 40 dag ogórków, po malej czerwonej, żółtej i zielonej papryce, cebula, 2-3 ząbki czosnku, 2 kromki białego chleba tostowego, 2 szklanki wody, łyżka octu winnego, łyżka oliwy z oliwek, sól, pieprz.

Obrać i pokroić mały ogórek, pomidor, po połówce każdej papryki i włożyć do odobnych miseczek. Resztę warzyw drobno pokroić, dodać chleb, olej oraz wodę i zmiksować. Zupę doprawić solą i pieprzem, bardzo mocno schłodzić, a przed podaniem wrzucić kostki lodu. Podawać z pokrojonymi warzywami ułożonymi w osobnych miseczkach.

Złota zupa
50 dag brzoskwiń, 10 dag miodu, 2 łyżki cukru pudru, łyżka kakao, 3 szklanki białego wytrawnego wina, szklanka śmietanki kremówki.

Umyte i pozbawione pestek brzoskwinie włożyć do rondla, zalać wodą tak, żeby owoce były zakryte. Gotować ma małym ogniu pod przykryciem około 10 minut, wlewamy wino, miód i gotujemy następne 10 minut. Lekko przestudzić, zmiksować wlać do wazy i mocno schłodzić.
Ubić śmietankę z cukrem pudrem i kakao. Schłodzoną zupę wlać na talerze, obłożyć porcjami bitej śmietany. Podawać z biszkoptami.

Chłodnik egzotyczny
2 owoce mango, 4 owoce kiwi, 2 łyżki cukru, sok z 3 pomarańczy i cytryny, 2 szklanki białego wytrawnego wina, 2 łyżki usiekanych listków melisy, 8 kostek lodu.

Mango obrać, skroić miąższ wzdłuż pestki, wrzucić do miksera, dodać cukier, wlać wino, sok z cytryny i pomarańczy , zmiksować. Przelać do naczynia i odstawić do lodówki. Tuż przed podaniem włożyć obrane i pokrojone w drobną kostkę owoce kiwi, usiekaną melisę i kostki lodu.

Jedno jest pewne: przy dużych upałach siedzenie w kuchni może być nie do zniesienia. Więc warto przerzucić się na coś mniej gorącego.

Foto: Hanna Szeja