Autorem wpisu jest: Anna Kierzek
Witamina B3 była kiedyś nazywana lekarstwem na pellagrę. Objawami tej choroby były stany zapalne skóry, biegunki i zaburzenia ośrodkowego układu nerwowego. Pellagra dotykała mieszkańców tych krajów, gdzie głównym pożywieniem była kukurydza, w której praktycznie nie ma niacyny w formie przyswajalnej dla organizmu. Dzisiaj, nie tylko w biednych krajach, wiele osób cierpi na pelagrę w łagodnej formie. Lecz i ta może uniemożliwić w pełni korzystanie z radości życia. Niedobory witaminy B3 odbijają się na przede wszystkim na stanie nerwów, skórze i jelitach.
Pod nazwą niacyny kryją się dwa związki – kwas nikotynowy (Nicotinic Acid) i amid kwasu nikotynowego (nikotynamid). Witamina ta rozpuszcza się w wodzie, alkoholach i glicerynie – jest przy tym odporna na wysoką temperaturę, na działanie kwasów i ługów, nie ulega zniszczeniu pod wpływem promieni ultrafioletowych. Dzięki niezwykle prostej budowie chemicznej i bardzo drobnym rozmiarom molekuł (podobnie jak witamina C) niacyna bardzo szybko przedostaje się z pożywienia do komórek organizmu.
Natura tak zaprogramowała ludzki organizm, że jeżeli dostawy witaminy B3 będą niewystarczające, uruchomi się produkcja własna niacyny, w toku przemiany materii, z aminokwasu o nazwie tryptofan (występuje w mięsie, rybach, drobiu, chudym serze). Z tryptofanu jest wytwarzany stymulator naszych nerwów – serotonina, a ta z pnia mózgu steruje nastrojami psychicznymi i odpowiada za prawidłowy sen. Niacyna to jedna z najważniejszych biosubstancji, dzięki którym jest wytwarzana energia w żywej komórce.
Gdy zabraknie witaminy B3 – pierwsze sygnały:
- Nadwrażliwość nerwowa
- Stany apatii
- Bezsenność
- Bóle głowy
- Wrażliwe dziąsła
- Mdłości i biegunka
- Zmęczenie
- Osłabienie mięśni
- Choroby skórne, przebarwienia
- Przykry zapach z ust
- Owrzodzenia ust
Dzienne zapotrzebowanie na niacynę:
- Dzieci młodzież – 5-12 mg
- Dorośli – 6,6 mg / na każde 1000 zużytych kCal
- Osoby wykonujące ciężką prace fizyczną, oraz kobiety w ciąży – dawka zwiększona o 3-6 mg
Szczególnie bogate w niacynę ( w 100 g produktu):
- Drożdże piwne – 35,6 mg
- Orzechy ziemne – 24,2 mg
- Wątróbka – 12,2 mg
- Tuńczyk – 10,3 mg
- Drób – 9,6 mg
- Suszone brzoskwinie – 8,2 mg
- Serca – 7,4 mg
- Łosoś – 6,8 mg
- Ziarno pełne – 5,2 mg
- Migdały – 4,7 mg
- Soja – 2,9 mg
To, co ważne:
Niacyna nie jest magazynowana w naszym organizmie – nadwyżki zostają wydalane wraz z moczem – trzeba więc pamiętać o stałych dostawach tej witaminy. Nadmierne spożywanie cukru, słodyczy i napojów słodzonych, prowadzi to spadku poziomu witaminy B3.
Drożdże piwne, oprócz witamin z grupy B, zawierają także pierwiastek śladowy – chrom, w korzystnym zestawieniu niezbędnym do utrzymania prawidłowego poziomu glukozy.
Badania przeprowadzone w Stanach Zjednoczonych wykazały, że stosowanie niacyny obniża poziom cholesterolu nawet o 22%.
Dzięki zdolnościom niacyny do rozszerzania naczyń krwionośnych, jej stosowanie może być pomocne w usuwaniu dolegliwości krążeniowych u osób z wąskimi żyłami, oraz łagodzeniu dolegliwości u osób cierpiących na bóle migrenowe.
Opracowanie na podstawie: Klaus Oberbeil, "Witaminy", Wydawnictwo Świat Książki, Warszawa, 1997 r.