Warzywna aprobata w kręgu kultury latynoamerykańskiej dotyczy głównie pomidora i słynnej La Tomatiny, czyli święta czerwonego owocu, zwyczajowo uznawanego jednak za warzywo. Jednak daleki kuzyn pomidora, mianowicie rzodkiewka, również doczekała się swojego święta.
Wyjątkowość tej rośliny uprawnej potwierdza także przeciwna, w porównaniu do innych warzyw, droga popularyzacji. Od wieków uprawiana w Europie, przybyła wraz z hiszpańskimi konkwistadorami do Ameryki Północnej. Metoda rozpowszechniania tego warzywa wśród miejscowej ludności meksykańskiej, jeśli wierzyć legendom, doprowadziła do tego, że raz w roku rzodkiewka staje się obiektem kultu, a Meksykanie upamiętniają dni pierwszego importu. Odbywająca się w meksykańskim mieście Oaxaca Noche de rabanos to jeden z najdziwniejszych festiwali na całym świecie.
Reklama dźwignią handlu. Jak doszło do święta rzodkiewki?
Po odkryciu “Nowego Świata” ruszyła intensywna wymiana handlowa między nieznanym dotąd lądem a europejską kolebką współczesnej cywilizacji. Skolonizowany w XVI wieku przez Hiszpanię obszar dzisiejszego Meksyku miał stać się rolniczym zagłębiem, szczególnie żyzne gleby położone nieopodal rzek i zbiorników wodnych. Wzdłuż rzeki Atoyac uprawiano właśnie rzodkiewkę, jednak miejscowa ludność nie była specjalnie przekonana do nowej rośliny, a jej “krótkoterminowy” charakter wymagał szybkiego spożycia. Według legendy, dwaj obrotni mnisi wpadli na pomysł modyfikacji warzywa. Farmerzy otrzymali instrukcję, aby wydrążyć w nich dziury wedle własnych pomysłów. Owoce (a w zasadzie warzywa ;)) ich pracy wystawiono na targu 23 grudnia, a zaciekawieni mieszkańcy zaczęli wreszcie konsumować rzodkiewki.
Rzodkiewka jest sztuką...
A dokładniej wytwory z tego warzywa. 300 lat po pamiętnych wydarzeniach, burmistrz miasta Oaxaca ustanowił 23 grudnia świętem o nazwie Noche de rabanos. Okres zbierania rzodkiewek przypada na początek grudnia. Nadmiar plonów ląduje w rękach (i to dosłownie) lokalnych artystów. Przygotowania do kilkugodzinnego targu w Oaxaca to prawdziwa sztuka, chociaż z wyjątkowo specyficznym materiałem artystycznym. Co można wyrzeźbić w niewielkiej purpurowej kulce? Meksykańscy artyści puszczają wodze fantazji. Pod wpływem zręcznych, latynoamerykańskich dłoni rzodkiewki zamieniają się w postaci i obiekty a nawet scenki rodzajowe rodem z kultury meksykańskiej.
