Autorem wpisu jest: Dorota Mrówka
Cząber bez wątpienia jest jedną z bardziej przydatnych w kuchni
przypraw. Stosuje się go niemal do wszystkiego – od zup, poprzez
warzywa, po dzczyznę. Suszony, czy świeży – dodaje potawom smaku i
podkreśla ich zapach. A do tego można uprawiać go w doniczce.
Jest jednoroczną rośliną z rodziny wargowatych o wysokości 20-30 cm. U podstawy łodyga cząbru jest zdrewniała, ku górze mocno się rozgałęzia. Gałęzie pokryte są drobnymi, wąskimi liśćmi o przyjemnym zapachu i oryginalnym wyglądzie – są prześwitująco kropkowate. Roślina kwitnie od czerwca do września – pojawiają się wówczas malutkie, białe lub różowofioletowe kwiaty w kształcie dzwoneczków. Cząber nadaje się do uprawy w doniczkach. Należy je wczesną wiosną wypełnić dobrą jakościowo glebą, postawić w nasłonecznionym i ciepłym miejscu. Nasiona sadzimy w rzędach odległych o 20 cm. Mniej więcej po dwóch tygodniach pojawią niepierwsze pędy, jednak ze zbiorem należy poczekać do czerwca – lipca, na krotko przed kwitnieniem. Ziele suszy się w temperaturze do 35 st.C.
Skąd się wziął? Znany jest od czasów starożytnych – jako przyprawę cenili go wysoko Rzymianie. Cząber pochodzi ze wschodnich rejonów obszaru śródziemnomorskiego, ale dość szybko zaaklimatyzował się także w Azji Południowo-Zachodniej. Do Europy Środkowej roślina przywędrowała dopiero w IX wieku. Dzisiaj cząber uprawia się we wszystkich krajach południowoeuropejskich, W Anglii, Niemczech, Francji, USA i Rosji.
Zastosowanie Cząber uprawiany jest jako roślina przyprawowa, lecznicza i ozdobna. Jako przyprawy używa się świeżego lub suszonego ziela. Jeżeli stosujemy w kuchni zieloną roślinę, należy zwrócić uwagę na jej kolor i aromat – powinna mieć intensywną, żywą barwę, silnie korzenny zapach i smak przypominający nieco pieprz. Przyprawa ta ma wiele zastosowań – używamy jej do tłustych mięs, warzyw strączkowych, czerwonej i białej kapusty (razem z tymiankiem), ogórków, sałatek z ziemniaków, dziczyzny, sosów śmietankowych, potraw z grzybów, sosów pomidorowych, krupniku i zupy pomidorowej. Świetnie też podkreśla smak smażonych kurczaków, jeśli 2 godziny wcześniej grubo posypiemy mięso posiekanymi liśćmi. Cząber ma również zastosowanie lecznicze – działa przeciwzapalnie, wiatropędnie i lekko obstrukcyjnie.
