Autorem wpisu jest: Maja Unuk
Słowenia, mały alpejski kraj na południu Europy, kryje w sobie wiele niespodzianek. Dla niektórych z nas kraj ten kojarzyć się może z największą skocznią narciarską na świecie w Planicy lub przywodzić na myśl produkty AGD firmy Gorenje. Mało jednak Polaków postrzega Słowenię jako kraj, który z powodzeniem produkuje smaczne wina.
Słowenia, która leży po tzw. słonecznej stronie Alp i ma dostęp do Adriatyku, charakteryzuje się różnorodnym klimatem. Wina produkowane są tu od czasów rzymskich. Wyróżnia się trzy regiony winiarskie: Podravje, Posavje i Primorska. Ten ostatni region wart jest bliższej uwagi. To właśnie stąd pochodzą wyśmienite wina, które obecne są już na polskim rynku.
Kuchnia i wno
Wybrzeże Adriatyckie, tak jak i cała Słowenia to nadal mało popularny cel wędrówek polskich turystów. Szkoda, gdyż ten mały kraj ma do zaoferowania wiele atrakcji. Znajdziemy tu malownicze Alpy Julijskie, piękne jeziora górskie jak choćby sławny Bled i Bohinj oraz krótkie (zaledwie 48 km), lecz urocze wybrzeże nad Adriatykiem.
Koper, szóste co do wielkości miasto w Słowenii, główny ośrodek handlowy i prężnie działający port, urzeka swoją „wenecką” architekturą. Można tu także znaleźć wiele tradycyjnych restauracji. Siadam przy stoliku jednej z nich, by spróbować lokalnych przysmaków. W kuchni słoweńskiej odnajdziemy wpływy austriackie, węgierskie oraz włoskie. Te ostatnie wyraźnie dominują w kuchni adriatyckiej.
Zamawiam więc makaron tagiattele z owocami morza, a do tego chłodne i odświeżające wino Malvazija ze sławnej Koperskiej winnicy Vinakoper. Należy ona do największych producentów win w Słowenii. Starannie wyselekcjonowane pod względem lokalizacji uprawy, rozciągają się od Adriatyku wgłąb półwyspu Istria. W okolicach Kopru uprawiane są szczepy: Refosco, Malvazija oraz Żółty Muskat. Słoweńcy z powodzeniem uprawiają również szczep Shiraz. Po raz pierwszy posadzono go na próbę dopiero w roku 1999.
Na deser próbuję tradycyjnego ciasta poticy, którego receptura przekazywana jest w każdym słoweńskim domu z pokolenia na pokolenie. Ciasto ma nadzienie orzechowo – rumowe i rozpływa się w ustach. Mój deser popijam słodkim winem Sladki Muškat i rozkoszuję się jego owocowym smakiem, spoglądając w turkusowe wody Adriatyku.
Starożytne szczepy i wino Pucinum
Historia wyrobu wina w Istrii Słoweńskiej sięga czasów rzymskich. Już historyk rzymski, Pliniusz wspominał, że długie życie cesarzowa Liwia zawdzięczała częstemu piciu wina zwanego „Pucinum”. Niektórzy sądzą, że wino to było łagodnym, delikatnie musującym Prosecco. Większość włoskich historyków przypuszcza jednak, że był to prawdopodobnie poprzednik dzisiejszego Refosco. Pliniusz pisze, że „Pucinum” było robione ze szczepu winogron nazywanej „omnium nigerria"- najciemniejsze ze wszystkich. Cóż więc innego mogłoby być bardziej charakterystyczne dla tego rejonu niż Refosco? Słoweńska Istria nazywana jest przecież „Krainą Refosco”. Większość wina uzyskiwana jest właśnie z tego szlachetnego szczepu, który rośnie tu już od wieków. Wino jest treściwe, polecane do różnorodnych rodzajów potraw, odznaczające się przyjemną i apetyczną kwasowością.
Święto młodego wina
Większość wina produkowana jest przez domowe winnice, a konsumpcja wina wynosi ponad 50 litrów rocznie na osobę, co na tak mały kraj jest wynikiem imponującym Trudno wiec się dziwić, że tylko 9% produkowanego wina eksportuje się zagranicę. W regionie Primorska wina czerwone stanowią 68% produkcji. Słoweńcy cenią winny trunek do tego stopnia, że co roku obchodzi się święto wina tzw. Martinovanje. Jest to stare ludowe święto, coś na kształt dożynek połączonych z chrztem nowego wina. Martinovanje celebruje się hucznie co roku drugą sobotę listopada. Degustuje się wtedy młode wino. Rolnicy z regionu Primorska przygotowują tzw. ósemki – czyli 8 dniowe zabawy w rożnych gospodarstwach wiejskich, na których oprócz wina, oferują jeszcze własnego wyrobu smakołyki jak choćby szynkę pršut, domowe wędliny, sery oraz gotowaną kapustę i rzepę.
Foto: ARC
Na zdjęciu: winnice na półwyspie Debeli Rtic
Galeria: piwnica do przechowywania win w dębowych beczkach, Piwnica Rycerska w Vinakoper, wina z serii Capri