Popularny muscat odegrał niezwykle ważną rolę w historii winogrodnictwa. Dlaczego jest tak rozpowszechniony i czym się charakteryzuje?
Muscat – historycznie ważna odmiana
Na świecie istnieją tysiące różnych odmian vitis vinifera, czyli dobrze nam znanej winorośli. Uprawiana jest na prawie każdym kontynencie (z wyjątkiem Antarktydy) i od tysięcy lat dostarcza ludziom tak lubianego przez nich trunku. Jedną z najstarszych jest odmiana muscat – a w zasadzie cała rodzina, składająca się z ponad 200 różnych szczepów. Ta różnorodność jest jedną ze wskazówek sugerujących, że muscat jest jedną z pierwszych „udomowionych” odmian winorośli na świecie.
Ogromna różnorodność winogron z grupy muscat widoczna jest na co dzień. Szczepy te wykorzystywane są do produkcji przeróżnych win: od świeżych i orzeźwiających, aż po wzmacniane, francuskie vins doux naturels. Wszystkie cechują się jednak specyficznymi aromatami, które są unikatowe w winiarskim świecie, a według przekazów były doceniane już przez starożytnych Egipcjan.
Czym charakteryzuje się muscat?
Winogrona z „rodziny” muscat to owoce niezwykle aromatyczne. Tę właściwość z powodzeniem wykorzystują winiarze tworzący wysokiej jakości trunki. Co prawda, spośród kilkuset reprezentantów muscata, do produkcji wina wykorzystuje się tylko kilka rodzajów, jednak dzielą one podobne cechy: są to aromaty kwiatów oraz piżma.
Kwiatowe aromaty obecne w szczepach z „rodziny” muscat to zasługa dużej koncentracji monoterpenów – cząsteczek chemicznych odpowiedzialnych m.in. za zapach róż czy pelargonii. Do tej pory naukowcy zidentyfikowali w winogronach muscat ponad 40 różnych substancji tego typu, co stawia te owoce w na aromatycznym podium – razem z Rieslingiem, Gewürtztraminerem i innymi bogatymi w zapachy odmianami.
Drugą charakterystyczną dla muscata cechą jest występowanie specyficznych aromatów piżmowych, które ujawniają się głównie w lekkich, młodych winach, których bukiet nie uformował się jeszcze pod wpływem leżakowania czy wzmacniania. Jest to cecha, która nierzadko powoduje zamieszanie – inne odmiany winorośli, w których czasami obecne są podobne nuty, nazywane są często w sposób łudząco podobny do muscata, np. poprzez dodanie do nazwy słowa „muskat” czy wręcz „musque”, które w języku francuskim oznacza piżmo.
Muscat – wybrani reprezentanci
Tak, jak już wspominaliśmy, spośród kilkuset szczepów opisywanych jako muscat, winogrodnicy używają jedynie kilku. Ci „wybrańcy” charakteryzują się specyficzną kombinacją cech, które powodują, że powstające z nich trunki to wysokiej jakości wina, pojawiające się w kieliszkach nierzadko od kilkuset lat.
Najważniejszym rodzajem muscata jest Muscat blanc à Petits Grains znany w winiarskim świecie pod różnymi nazwami: Muscat Blanc, Muskateller, Moscato Bioanco, Moschato czy też Muscat de Grano Menudo. Jest to uniwersalna odmiana, z której produkowane są różnorodne wina, w tym znane i lubiane, piemonckie Asti.
Kolejną, istotną wersją jest Muscat z Aleksandrii, używany głównie do kupażowania, a także jako odmiana na rodzynki. Jest ona bardzo odporna na wysokie temperatury i suszę. Istnieje także muscat o ciemnych owocach – Muscat z Hamburga. Wykorzystuje się go do produkcji lekkich, czerwonych win. Co ciekawe, zdobywa on popularność w Chinach, gdyż jest dobrze przystosowany do warunków klimatycznych w Państwie Środka.
Muscat to szczep, którego trudno nie znać – warto jednak podejść do niego jak najbardziej świadomie, aby móc cieszyć się jego charakterystycznymi, owocowymi, bogatymi aromatami.
