Autorem wpisu jest: Dorota Mrówka

Chociaż takie zdrowe, nie należy do przysmaków. Wolimy mieszać je z kakao, z miodem, albo kwasić – wtedy staje się „jakieś”. Aby przechytrzyć dzieci, które programowo mleka nie lubią, producenci wymyślają coraz to nowe przysmaki – a to mrożone desery, a to mleczne kanapki, a to kolejny smak jogurtu. Starania te warte są jednak zachodu, bo mleko to jeden z najzdrowszych produktów. Pod warunkiem, że nie cierpi się na skazę białkową…

Mleko bogate jest w wapń, witaminy: D, A oraz z grupy B, a także: fosfor, potas, magnez i  cynk. Zaopatruje nas również w białko (podstawowy budulec komórek i tkanek) oraz w węglowodany, dostarczające nam energii. Zapobiega osteoporozie, pomaga w leczeniu chorób metabolicznych, obniża poziom „złego” cholesterolu i nadciśnienie tętnicze. Krótko mówiąc – jest nam potrzebne. Na szczęcie, nie jest ważne pod jaką postacią je będziemy konsumować. Dlatego nawet ci, którzy na widok białego płynu dostają paraliżu, mogą wybrać odpowiedni dla siebie wariant – jogurt, kefir, budyń, ser lub śmietankę.
Aby zachować zdrowie, wystarczy codziennie wypijać 2 szklanki mleka lub kefiru albo jogurtu i zjadać 1-2 plasterki sera.

Mleko na kilka sposobów:

  • jogurt– powstaje w wyniku fermentacji mleka zagęszczonego przez dodanie mleka w proszku lub odparowanie części wody.
  • mleko jogurtowe – wytwarza się je tak, jak jogurt, z tą różnicą, że nie jest zgęszczane.
  • biogurt  – produkowany jest z dodatkiem pałeczki Lactobacillus acidophilus. Bakterie te występują w przewodzie pokarmowym człowieka, a wprowadzone wraz z posiłkiem umiejscawiają się w jelicie grubym, hamując rozwój bakterii gnilnych i gazujących. Produkt ten jest łagodniejszy w smaku niż jogurt i nie przekwasza się.
  • kefir – jest napojem otrzymywanym z mleka poddanego fermentacji alkoholowo-kwasowej. Polega to na dodaniu zakwasu uzyskanego z grzybków kefirowych lub szczepionek czystych kultur.
  • maślanka – zbliżona smakiem do kwaśnego mleka, powstaje przy wyrobie masła ze śmietany pasteryzowanej, ukwaszonej zakwasem z czystych kultur maślarskich, bez dodatku wody, z ewentualnym dodatkiem śmietany.
  • śmietanka – produkt o zwiększonej zawartości tłuszczu, uzyskany w wyniku wirowania mleka, poddany następnie homogenizacji i pasteryzacji.
  • śmietana – powstaje w wyniku ukwaszenia śmietanki czystymi kulturami maślarskimi.
  • zsiadłe mleko – powstaje ze świeżego mleka (niepasteryzowanego ani niesterylizowanego) odstawionego do skwaśnienia, które jest powodowane przez żyjące w mleku bakterie. Aby ukwasić mleko pasteryzowane, należy dodać do niego łyżkę śmietany. Najlepiej smakuje podane z młodymi ziemniakami.

Rodzaje mleka:
W Polsce najbardziej popularne jest oczywiście mleko krowie, ale istnieją kraje, gdzie pije się mleko klaczy, bawołów, reniferów czy wielbłądów. Ostatnio coraz bardziej przekonujemy się również do mleka koziego, owczego oraz roślinnego – sojowego, ryżowego, migdałowego i kokosowego.
Zostańmy tu jednak przy mleku krowim. W zależności od zawartości tłuszczu dzieli się je na: odtłuszczone (0,05-0,5 proc.), częściowo odtłuszczone (0,6-2,0 proc.) i pełne ( powyżej 2 proc.).

Inny klasyfikacja dotyczy rodzaju obróbki termicznej, jakiej poddane było mleko. Rozróżnia się tu:
mleko pasteryzowane (w temperaturze 72-90 st.C przez 2-25 sekund) oraz mleko UHT o przedłużonej trwałości. Skrót UHT pochodzi od angielskich słów Ultra High Temperature (ultra wysoka temperatura). Metoda ta polega na bardzo szybkim podgrzaniu mleka do temp. 135-150 st.C przez 1-5 sekund i natychmiastowym schłodzeniu go do około 20 st. C. Dzięki procesowi UHT można przechowywać mleko w zamkniętym kartonie aż do pół roku w temperaturze pokojowej. Po otwarciu opakowania mleko należy wstawić do lodówki, gdzie może stać do 48 godzin.