Autorem wpisu jest: Marek Wyciślok
Tradycja tworzenia likierów, których nazwa wywodzi się od łacińskiego „liquefacere” oznaczającego tyle, co: rozpuszczać, mieszać, sięga odległych czasów. Początkowo była to domena aptekarzy, z których wielu interesowało się także sztuką alchemiczną. W przeszłości uważano, że przygotowane przez nich likwory, eliksiry i kordiały wzmacniają siły, czy wręcz postrzegano je w kategoriach eliksirów życia i środków na długowieczność. Doceniano także ich właściwości lecznicze i przeciwbólowe.
Likiery z historią
Jak głosi jedna z legend, wybitny lekarz żyjący w latach 1235-1321, Arnaldus de Villanova (wysunął miedzy innymi teorię, że moczenie leczniczych ziół w alkoholu pozwala z nich wyciągnąć dobroczynne dla zdrowia składniki) uniknął hiszpańskiej inkwizycji, ponieważ wyleczył papieża z poważnej choroby. A uczynił to za pomocą likieru według własnej receptury, opartego m.in. na bazie płatków złota. Co istotne – dzisiaj możemy pić podobny likier, który nosi nazwę Goldwasser.
Wiele receptur, które opracowywali w przeszłości bracia zakonni, służy nam do dnia dzisiejszego. Jednym z nich jest słynny likier Chartreuse wytwarzany przez słynny klasztor zakonu kartuzów i nie mniej sławna (mimo, że już nie sporządzana przez zakonników) Benedyktynka, której receptura najprawdopodobniej została opracowana w 1510 roku przez benedyktynów z Fécamp z Normandii. W naszych czasach zaliczana jest do jednych z najsławniejszych likierów na świecie, a receptura jest najpilniej strzeżoną tajemnicą.
Co to takiego?
Likiery należą do wódek gatunkowych. Cechami charakterystycznymi są: słodycz, gęstość oraz to, że produkowane są na bazie spirytusu, do którego wprowadza się składniki w postaci przypraw korzennych, kawy, kakao, soków. Mogą być także aromatyzowane wanilią i olejkami zapachowymi. Ponadto likiery wyrabia się z wielu półproduktów, które w znany tylko producentom sposób zestawia się ze sobą, wielokrotnie kupażuje, leżakuje i filtruje uważając, by końcowy efekt danego wyrobu był zawsze taki sam.
Do najbardziej popularnych można zaliczyć: meksykańską Kahlúe, francuski produkt braci Cointreau, Eduarda – Jeana i Adolphe’a, który sprzedawany jest pod nazwiskiem rodziny, czy Amarula – likier produkowany z owoców dziko rosnących afrykańskich drzew maruli.
Likiery pije się w temperaturze pokojowej, w małych kieliszkach. Doskonale nadają się jako aperitif i digestif. Moda na koktajle uczyniła też z likierów idealny składnik kolorowych mieszanek.
Wysiłek ludzi, który niejednokrotnie dąży do doskonałości spowodował, że eliksiry, które miały na celu łagodzenie bólu i przedłużanie życia w końcu też uczyniły życie o wiele przyjemniejszym.
Opr. na podstawie: „Leksykonu alkoholi” Wojciecha Gogolińskiego, Wydawnictwo Prószyński i S-ka, Warszawa 2003;
„Koktajle jak przyrządzać wspaniałe drinki z wódek, likierów, win, piwa oraz napojów bezalkoholowych” Stuart Walton, Wydawnictwo „Arkady”, Warszawa 2004; „Wielka Księga Alkoholi Świata” Gilbert Delos, Twój Styl, Warszawa 1994
