Autorem wpisu jest: Robert Fiałkowski
Korespondencja własna z Hiszpanii
Niezwykła historia, tajemnice templariuszy, zabytki, zamki i warowne klasztory. Urocze bodegi, stare receptury, wiekowi winiarze dają wino o jakim można pomarzyć. Hiszpańska Aragonia ma wiele do zaoferowania zarówno turystom, jak i miłośnikom dobrych trunków.
Zakony rycerskie
Z Aragonią związani byli tacy wielcy mistrzowie, jak: Arnold de La Torroja, Robert de Craon czy Bertrand de Blanquefort. To na ich sile opierała się władza królów tej krainy. Król znał potęgę Maurów i nie wahał się powierzyć obronę swego królestwa Rycerzom Zakonu Świątyni. Nikt nie wątpił, że bez nich Hiszpanie na długo jeszcze pozostaliby pod władaniem arabskim. Templariusze zachowali bogactwo i wpływy, zakładali komandorie, w których nierzadko królowie ukrywali swe skarby. Za panowania Alfonsa I zakony rycerskie otrzymały wielkie posiadłości ziemskie.
W przepadzistym wąwozie, z dala od zgiełku, spoczywa wtopiony w skałę Monasterio San Juan de la Peña. W kryptach grobowych leżą pochowani sławni władcy Aragonii. Wraz z nimi na zawsze ukryto tam wiele tajemnic. Na szczęście w klasztorach przetrwała do naszych czasów tradycja winiarska, której tajników pilnie strzegli pobożni braciszkowie.
Regiony winiarskie Aragonii
Po drodze z Teurel, na północ, w kierunku Saragossy, mijamy bezludne obszary, spalone słońcem urwiste kaniony, nietknięte przez cywilizację skalne jary. Nad naszymi głowami widać stada sępów wypatrujących zdobyczy. Ziemia ta była zawsze sucha, ciernista, każdą jej piędź z mozołem wydzierano tej niegościnnej krainie. Szarobure płaskowyże omiatane wiatrem, skąpo porosłe roślinnością, były domostwem ubogich pasterzy. W dzikich okolicach natrafiamy na pozostałości zamków warownych, rozsianych po górach pueblo z ich rodowitymi mieszkańcami.
Po wielu trudach natrafiliśmy na słynny szlak winny prowadzący przez Muel, Carinena i Daroca, do Saragossy. W tych okolicach o wino łatwiej jest niż o wodę. Panuje tu unikalny klimat, na poły kontynentalny, na poły śródziemnomorski, z suchymi, chłodnymi wiatrami z północy i wilgotnymi znad morza. Zimą zdarzają się przymrozki, latem temperatury przekraczają 40 st. C. Skąpe opady, głównie wiosną i jesienią, 2700 słonecznych godzin w roku – wszystko to sprawia, że wina są znakomite.
Denominacjon de Origen Carinena
Leży na południe od Saragossy, jest najbardziej znanym regionem winiarskim w Aragonii. W okolicach Saragossy spędzali swe ostatnie lata rzymscy oficerowie. W tamtych czasach wino mieszano chętnie z miodem i wodą. Winnice przetrwały przez wieki niejedną próbę. Najazdy Maurów na długi czas zahamowały rozwój winiarstwa. Można było natrafić na małe winnice, oferujące wino w oparciu o rodzime, tradycyjne receptury. Do tego czasu oferowano tu głównie ciężkie wina czerwone, które kupażowano z lekkimi odmianami.
Specjalnością regionu są wina czerwone z odmian Garnacha Tinta (około 55%), zwanych także jako tinto aragones. Odmiana ta jest wrażliwa na wiosenne przymrozki, słabo ukorzeniona, daje wina aromatyczne, mocne i dosyć blade. Chętnie kupażuje się je z takimi odmianami, jak Tempranillo i Mazuela-Carinena. Wina z Grenache łatwo się utleniają, robi się z nich wina słodkie i charakterystyczne, regionalne rancio – miejscowy odpowiednik hiszpańskiej Malagi lub portugalskiej Madery.
Tradycyjne, czerwone wina z Carinena są purpurowo-czerwone, o bukiecie fiołków, dobrze zbudowane, głębokie w smaku. Dzięki fermentacji w stali, mogą też być nieco lżejsze, łatwiejsze w piciu, szczególnie młode (joven). Z białego szczepu Macabeo powstaje znakomite wino Corona de Aragon Macabeo Disperates, wino delikatne o intensywnym owocowym aromacie, świeże, z długim finiszem.
Pośród winnic ogromne wrażenie robi Rubielos de Mora, średniowieczne miasteczko, którego nieliczni mieszkańcy żyją w uginających się pod swym ciężarem domostwach otoczonych wiekowymi murami. Przed nami wyłania się miasteczko Daroca. Usadowione w wąwozie, otoczone czterokilometrowymi murami, z których wyrasta 114 wież. Daroca była założona w wiekach średnich przez muzułmanów. Grodu do dziś strzegą zabytkowe bramy kryte czerwoną dachówką.
D.O.Campo de Borja
Stąd pochodzi słynny ród Borgiów, papież Aleksander VI i jego dzieci: Juan, Jofre, Cezar i Lukrecja. Winnice leżą na stokach Cordillera Iberia oraz wzdłuż rzeki Ebro, dzieląc ten obszar z regionem La Rioji i Nawarry.
Surowe warunki, niska wydajność winnic daje wina najwyższej jakości. Najlepsze wina dostarczają czerwone odmiany garnacha, tempranillo, merlot i Syrah oraz białe: macabeo, moscatel i chardonnay.
D.O. Somontano
To niewielki, dynamicznie rozwijający się podregion, który postawił na znane w świecie szczepy winorośli. Pochodzące stąd wina są przyjemne w piciu, mają zagraniczny styl, w którym trudno jednak doszukać się lokalnego charakteru. Okolica leży na popularnym średniowiecznym szlaku pielgrzymkowym do grobu św. Jakuba w Compostella. Można się tu wybrać na piesze wędrówki w Pireneje.
DO Calatayud
Najmłodszy w Aragonii region upraw winorośli rozwija się imponująco. Powszechnie stosuje się szczep garnacha, coraz większe uznanie zyskuje tempranillo. Na wyróżnienie zasługują tu wina różowe, oraz cieszące się coraz większą renomą młode wina czerwone. Z białych win króluje pełna rześkości, przyjemnie owocowa viura, doceniana na wielu winiarskich konkursach.
W latach 80. XX wieku, wraz z pojawieniem się młodych twórców wina, odkryto ogromny potencjał winiarski tego regionu. Stare winorośle dawały wina pełne, dobrze zbudowane, o dużej gęstości. Jałowa ziemia powoduje, że korzenie wnikają w głąb ziemi w poszukiwaniu wartości odżywczych. Wina mają duży potencjał starzenia, świetnie komponują się z rybami słodkowodnymi, baraniną Ternasco, z dodatkiem sosu chilindron z papryki i pomidorów. Aragonia ma niezwykle bogatą historię, którą warto poznać popijając wina o tak długim rodowodzie..
Foto: Robert Fiałkowki
Na zdjęciu: stolica Aragonii – Saragossa
Galeria: średniowieczna Daroca, droga z Morelli, okolice Teurel, południowa Aragonia, pueblo, region Carinena
