Autorem wpisu jest: Marek Wyciślok

Trudno dziś sobie wyobrazić czym i gdzie byłby przemysł winiarski, gdyby nie kraj Dumasa czy Balzaka. Tutaj także usystematyzowano wiedzę na temat win, wytyczono standardy i klasyfikacje, które posłużyły za przykład dla wielu innych krajów winiarskich.

Ale na początek trochę historii…
Pierwsze odmiany winorośli zawitały do Francji prawdopodobnie 600 la p.n.e. za sprawą Greków. Niewątpliwie duży wpływ na rozwój winiarstwa we Francji miał także kościół, ponieważ potrzebował stałej dostawy  wina mszalnego, a braciszkowie zakonni (benedyktyni, cystersi) nie mogli nie wykorzystać tego faktu, widząc przy tym także czyn miły Bogu, dlatego z tym większym entuzjazmem zakładali wokół klasztorów kolejne winnice.
Niemały wpływ miał także sam Napoleon III, z polecenia którego Izba Handlowa w 1855 roku dokonała klasyfikacji winnic bordoskich. Co ciekawe – klasyfikacje te zachowały ważność do naszych czasów.

Filozofia uprawy
U podstaw francuskiej filozofii wina leży pojęcie „terroir”. Słowo to oznacza klimat, glebę i położenie winnicy, a więc zespół czynników decydujących o jakości wina. Winiarstwo francuskie to dopasowanie odmian winogron i metod produkcji do terroir, do możliwości, które oferuje natura. Dzięki takiej filozofii przez wieki kształtowała się swoista symbioza natury, kultury, kuchni i wina.

We Francji istnieją duże różnice regionalne. Na południu i południowym – zachodzie panuje przekonanie, że wina (zwłaszcza czerwone) mają powstawać na bazie kilku odmian winorośli. Na przykład: Châteauneuf du Pape można wyrabiać z 13. rozmaitych odmian. Z kolei w wysuniętych na północ rejonach uprawnych, większość win powstaje na bazie jednej odmiany winorośl (nad Loarą, w Chablis, Savoyen, Beaujolais, Alzacji i przede wszystkim w Burgundii) Nie dokonuje się tam nawet wymiany stanowisk uprawnych, wyjątkiem są proste wina regionalne. W przypadku Premier i Grand Cru przeprowadza się winobranie, fermentację i butelkowanie oddzielnie, kolejno w poszczególnych winnicach.

Określenie jakości
Wina Francuskie dzielą się na cztery kategorie:
– Appellation d’Origine Contrôlée (AOC) pod takim określeniem kryją się wina z najwyższej półki win francuskich. Aby wino mogło legitymować się takim określeniem jego geograficzne pochodzenie oraz metody produkcji są precyzyjnie regulowane (maksymalna wydajność z hektara, stosowane szczepy, techniki winifikacji). Pod takim określeniem znajdziemy wina najbardziej tradycyjne. Na każdym winie AOC przy określeniu Appellation d’Origine Contrôlée można znaleźć zastrzeżoną nazwę wskazującą na pochodzenie wina np. Appellation Burgundia Contrôlée.

– Appellation d’Origine Vin Limit de Qualité Supérieure (AOVDQS), czyli wina wyższej jakości z ograniczonego obszaru.
Nazwa zarezerwowana jest  dla win znajdujących się w hierarchii stopień niżej od AOC. Są to wina pochodzące ze ściśle określonego obszaru, produkowane z określonych odmian winorośli, uprawiane w określonych przepisami warunkach.

– Vin de Pays, czyli wina regionalne. Do ich produkcji dozwolona jest uprawa nietradycyjnych odmian, a także wyższe zbiory z hektara. Ale wina legitymujące się określeniem Vin de Pays muszą również pochodzić z określonej strefy geograficznej, regionu, departamentu czy też strefy produkcyjnej. Normy produkcji i kontrole są rygorystyczne.

– Vin de Table są to zwykle wina stołowe, które nie mają prawa do oznaczania miejsca pochodzenia, odmiany winogron ani rocznika. Często jest to assemblage (asąblaż) win z różnych regionów Francji.

Opracowanie na podstawie: Hugh Johnson, Jancis Robinson "Atlas win świata", Wyd. WIG-Press 2001, Jens Priewe "’Wino", Wyd. Świat Książki, Warszawa 2003. www.vins-france.com