Calvados
To jedna z najszlachetniejszych naturalnych wódek owocowych. Produkuje się ją ze specjalnej odmiany jabłek – cydru rosnącego obficie we francuskiej Normandii.
Początki calvadosu sięgają połowy XVI wieku – kiedy to pewien agronom nazwiskiem de Gouberville zaczął destylować moszcz z jabłek cydrowych na terenie swojej posiadłości w Mensil-au-Val. Natomiast nazwa pojawiła się jakieś 30 lat później, w 1588 roku, kiedy to u wybrzeży Normandii rozbił się hiszpański galeon „El Calvador”. Z biegiem czasu skały, o które rozbił się statek, zaczęto nazywać Calvados, a później nazwa objęła cały region.
Jak powstaje Calvados?
Calvados powstaje z winifikowanego moszczu jabłkowego. Po trwającej ponad miesiąc naturalnej winifikacji powstaje lekkie, nieklarowne wino jabłkowe o mocy około 5-6 procent. Następnie wino to poddawane jest destylacji, która musi zostać przeprowadzona w okresie od 1 października do 30 września następnego roku. Podobno im później odbędzie się destylacja, tym lepsza wódka powstanie. Spirytus leżakuje w starych dębowych beczkach przez kilka lat, ale nie krócej niż 24 miesiące. Po tym czasie sporządza się odpowiedni zestaw calvadosu, który jest mieszaniną dwóch lub więcej destylatów oraz wody, tak by moc alkoholu zredukować do 40-50 procent.
Taki zestaw leżakuje jeszcze kolejnych kilka miesięcy.
Etykieta Calvadosa
Obowiązkową informacją jest oznaczenie AOC czyli Appellation d`Origine Contrôlé. Najlepszy calvados pochodzi z obszaru Pays d`Auge. Ale poza nim może mieć na etykiecie zaznaczone inne miejsce produkcji: Mortainias, Cotentin, l`Avranchin, Domfrontais, Perche, Pays de la Risle, Valle de l`Orne, Pays de Merlerault lub Pays de Bray. Wódki jabłkowe pochodzące z innych terenów Normandii mają prawo do nazwy eau-de-vie-de cidre.
Nie jest natomiast obowiązkowe podawanie wieku wódki. Jeżeli takowe się znajduje, odnosi się do najmłodszego składnika w zestawie. Trzy gwiazdki/jabłka oznaczają co najmniej 2 lata leżakowania. Te, które dojrzewały przynajmniej trzy lata posiadają oznaczenie vieux lub reserve, po minimum czteroletnim dojrzewaniu calvados ma prawo do oznaczeń: V.O. (very old) lub vieille reserve. V.S.O.P. (very old superior pale) – przynajmniej 5 lat dojrzewania w drewnie, hors d`age lub age inconnu – to 6 lub więcej lat leżakowania.
Serwowanie Calvadosa
Jak pić Calvados? Ten trunek pije się w temperaturze około 5-6 st.C, w małych kieliszkach na nóżce. Coraz częściej podawany jest także w kieliszkach snifferach, czyli koniakówkach. Doskonale nadaje się na aperitif – pobudza apetyt (stąd nazwa trou normand, czyli normandzka jama – calvados powoduje wrażenie tworzenia się w żołądku miejsca na posiłek) oraz jako digestif, polepsza bowiem trawienie. We Francji calvados pija się także rano do kawy – to tzw. café – calva.
Calvados – moc trunku
Calvados po zaledwie miesięcznej winifikacji, co oznacza proces wytwarzania wina, alkohol ten osiąga moc na poziomie 5-6 procent. Dopiero po poddaniu trunku destylacji w roku następnym i leżakowaniu przynajmniej kilka lat, moc alkoholu redukuje się do około 40 procent. Calvados jest więc trunkiem raczej mocnym i powstaje przez bardzo długi okres czasu.
Jako ciekawostkę warto dodać, że nazwa Calvados została zarejestrowana w 1941 roku – jest więc w tym przypadku zastrzeżona i dostępna tylko dla produktów z Normandii, co nadaje mu dodatkowej szlachetności. Podobnie wygląda sytuacja z innymi trunkami typu koniak i armaniak. Wyznaczono obszar produkcji, a wyrób calvadosu objęto ścisłą kontrolą.
Produkcja ogranicza się do zaledwie trzech rejonów – departamentu Calvados i Orne oraz południowej części departamentu Manche.
Opr. na podst. „Świat alkoholi” nr 5 (12) oraz „Leksykonu alkoholi” Wojciecha Gogolińskiego, Wydawnictwo Prószyński i S-ka, Warszawa 2003
